Ocena skutków regulacji
Z Encyklopedia Administracji Publicznej
OCENA SKUTKÓW REGULACJI (OSR) (ang. impact assessment) – dotyczy propozycji i projektów aktów normatywnych wydawanych na różnych poziomach władzy w państwie oraz na poziomie europejskim, a obejmuje analizę możliwych kosztów i korzyści wprowadzenia takich aktów w życie (często określana też w Polsce jako „ocena wpływu”). OSR obejmuje najczęściej diagnozę już istniejącego stanu prawnego, a także ocenę możliwego wpływu przewidywanych regulacji na finanse publiczne, konkurencyjność gospodarki, przedsiębiorczość, gospodarstwa domowe, rynek pracy i ewentualnie inne obszary, związane z dziedziną, w jakiej wydawany jest dany akt prawny. Bardzo często OSR zawiera także informację na temat tego, jak dany problem, stanowiący podstawę aktu normatywnego, został rozwiązany w innych państwach. Narzędziem najczęściej używanym do OSR jest klasyczna analiza kosztów i korzyści oparta na analizie danych statystycznych i wskaźników ekonomicznych oraz na analizie zjawisk społecznych. Do oszacowania skutków finansowych projektowanych ustaw wykorzystuje się specjalne wytyczne zapewniające stosowanie jednolitych wskaźników makroekonomicznych, opracowane przez ministra właściwego ds. finansów publicznych. Szacowanie skutków wejścia danej regulacji w życie odbywa się na podstawie ekspertyz, analiz danych statystycznych, wyników konsultacji społecznych. Na poziomie UE impact assessment zajmuje się Komisja Europejska. W Polsce system oceny skutków aktów prawnych został formalnie wprowadzony w 2001 r. i realizuje zalecenia OECD oraz UE. Różne badania i analizy tego systemu wskazują na liczne problemy z rzetelnością i dogłębnością analiz stanowiących podstawę OSR, zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim (m.in. chodzi o analizy ministerstwa właściwego ds. finansów publicznych czy ośrodków analitycznych) [ R. Mieńkowska-Norkiene ].
Literatura: Ocena wpływu oparta na dowodach. Model dla Polski, red. J. Górniak, Warszawa 2015 ■ W. Szpringer, W. Rogowski, Ocena skutków regulacji – poradnik OSR, doświadczenia, perspektywy, Warszawa 2007.