Urynkowienie usług publicznych
Z Encyklopedia Administracji Publicznej
URYNKOWIENIE USŁUG PUBLICZNYCH – powierzenie świadczenia → usługi publicznej podmiotowi niepublicznemu. Podstawą owego powierzenia jest umowa cywilnoprawna zawarta przez administrację publiczną z zewnętrznym wykonawcą, przy czym może nim być zarówno podmiot działający na zasadzie non profit (→ organizacja pozarządowa), jak i podmiot komercyjny. Podstawą do zawarcia kontraktu jest prawo zamówień publicznych lub ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Wybór wykonawcy powinien być dokonany w ramach konkurencyjnej procedury. Środki na realizację zleconego zadania mogą być przekazywane na różnych zasadach, np.: kontrakt, subwencja, voucher, bon. Mimo zlecenia usługi organizatorem świadczenia pozostaje administracja publiczna, która jest odpowiedzialna za jego realizację, w związku z czym spoczywa na niej obowiązek nadzoru i kontroli wykonawcy. Istotnym warunkiem skutecznego ur.u.p. jest ich standaryzacja, która gwarantuje w miarę równy dostęp, zakres i jakość świadczeń. Celem ur.u.p. jest odejście od monopolu i biurokratyzacji oraz większa konkurencyjność świadczeń, a co za tym idzie – niższe koszty, wyższa jakość, innowacyjność i lepsze dopasowanie do potrzeb klientów. Za powierzaniem usług społecznych zewnętrznym podmiotom przemawia też → zasada pomocniczości. Z działaniem tym wiążą się jednak pewne koszty i ryzyka, np. wydatki wynikające z procedur kontraktowania, doradztwa i kontroli oraz ryzyko, że monopol państwowy zastąpiony zostanie przez monopol prywatny. Szerokie wdrażanie ur.u.p. związane jest z koncepcją → Nowego Zarządzania Publicznego. [E. Jaroszewska]
Literatura: Administracja i zarządzanie publiczne. Nauka o współczesnej administracji, red. D. Sześciło, Warszawa 2014 ■ O. Lissowski, Usługi publiczne i usługi w interesie ogólnym – koncepcja i niektóre problemy instytucjonalne marketyzacyjnej modernizacji świadczenia usług publicznych w unii europejskiej, „Zeszyty Naukowe Politechniki. Organizacja i Zarządzanie” 2017, nr 74 ■ Outsourcing usług publicznych. Model Kontraktowania Usług Publicznych. Opracowano w ramach projektu innowacyjnego testującego „Od partnerstwa do kooperacji”, http://www.zlecaniezadan.pl/Content/biblioteka/inne/1.%20Outsourcing%20us%C5%82ug%20publicznych.pdf [dostęp: grudzień 2018]