Nowe Zarządzanie Publiczne

NOWE ZARZĄDZANIE PUBLICZNE (NZP) (ang. New Public Management) – doktryna zarządzania w administracji publicznej, charakteryzuje ją definiowanie działań administracji publicznej zorientowane na wyniki, celem jest zwiększenie skuteczności i efektywności funkcjonowania administracji publicznej. NZP wprowadza podejście menedżerskie do zarządzania sektorem publicznym, charakteryzuje je odejście od zasad organizacji hierarchicznej, rezygnacja z koncentrowania uwagi na strukturach oraz procedurach i regulacji na rzecz mechanizmów ekonomicznych w organizacji administracji publicznej oraz działań zorientowanych na osiąganie rezultatów dostrzegalnych dla obywatela. NZP ukształtowało się w wyniku krytyki Weberowskiego modelu, tj. administracji biurokratycznej. NZP cechuje: 1. zmiana pozycji pracownika administracji publicznej – z urzędnika w menedżera; 2. wdrożenie reguł opartych na analizie osiąganych wyników; 3. przyjęcie orientacji strategicznej oraz wprowadzanie mechanizmu rynkowego do procesu świadczenia usług publicznych; 4. zarządzanie zasobami ludzkimi oparte na elastycznych warunkach zatrudnienia, pracy i płacy; 5. wynagradzanie urzędników według efektywności działania; 6. cele stawiane przed organizacją i przed pracownikami są jasno wytyczone, a zakres ich wykonania jest możliwy do oceny za pomocą wskaźników; 7. organy administracji publicznej mogą realizować swoje funkcje korzystając z podmiotów zewnętrznych, np. prywatnych czy organizacji pozarządowych; 8. stosowane są mechanizmy rynkowej konkurencji w procesie świadczenia usług, np. outsourcing; 9. nastawienie oferowanych przez administrację usług na klienta; 10. odpolitycznienie zarządzania poprzez rozdział polityki publicznej od zarządzania operacyjnego (→model biurokracji; Weber Max; zarządzanie publiczne) [ E. Szulc-Wałecka ].

Literatura: Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, red. A. Zalewski, Warszawa 2007 ■ Studia z zakresu zarządzania publicznego, t. 2, red. J. Hauser, M. Kukiełka, Kraków 2002.