Przestępstwa urzędnicze

PRZESTĘPSTWA URZĘDNICZE – kategoria przestępstw wyróżniona ze względu na ich sprawcę – dotyczy wyłącznie osób pełniących funkcje publiczne. W polskim prawie karnym p.u. zaliczane są do przestępstw przeciwko działalności instytucji państwowych i samorządu terytorialnego, popełnianych przez osoby funkcjonujące w ramach instytucji państwowej lub społecznej. Do kategorii p.u. należy łapownictwo bierne (określane też jako sprzedajność urzędnicza), polegające na przyjęciu korzyści majątkowej lub osobistej albo ich obietnicy w związku z pełnieniem funkcji publicznej, oraz nadużycie władzy, które obejmuje przestępstwa nie kwalifikujące się jako łapownictwo bierne, oznaczające przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków przez → funkcjonariusza publicznego, skutkujące szkodą dla interesu publicznego lub prywatnego. Należy też do tej kategorii przestępstwo nadużycia uprawnień, które może być popełnione zarówno z działania, jak i z zaniechania, jego przykładowymi odmianami są → faworytyzm, nepotyzm i kumoterstwo czy naruszanie procedur administracyjnych (→ korupcja) [ M. Waszak ].

Literatura: L. Gardocki, Prawo karne, Warszawa 2004 ■ E. Koniuszewska, Środki prawne ograniczające nadużycia władzy w jednostkach samorządu terytorialnego w ustrojowym prawie administracyjnym, Warszawa 2009 ■ C. Nowak, Korupcja w polskim prawie karnym na tle uregulowań międzynarodowych, Warszawa 2008.