Zasada dwuinstancyjności

ZASADA DWUINSTANCYJNOŚCI – zasada ogólna k.p.a: postępowanie administracyjne musi być przeprowadzone dwuinstancyjnie – chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Aspekt materialny (możność prawna do dwukrotnego rozstrzygnięcia tej samej sprawy) jest stawiany wyżej niż aspekt procesowy, dlatego wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy nie jest od niej wyjątkiem. Zas.d. została zawarta w konstytucji RP – w każdym postępowaniu, w tym administracyjnym, strona ma prawo do zaskarżenia decyzji wydanych w pierwszej instancji, a wyjątki od tej zasady są określone w stosownej ustawie. Wyróżnia się dwie koncepcje zas.d.: koncepcja klasyczna, która opiera się na dewolucji kompetencji ponownego rozpoznania i przesunięcia rozstrzygnięcia sprawy na organ wyższego stopnia; koncepcja oparta na niedewolutywności dwukrotnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy. W klasycznym ujęciu zas.d. zakłada, że każda rozpoznana i rozstrzygnięta decyzją organu pierwszej instancji sprawa, na skutek złożenia odwołania przez upoważniony do tego podmiot, musi zostać ponownie rozpoznana i rozstrzygnięta przez organ drugiej instancji. W ten sposób sprawa administracyjna zostaje dwukrotnie rozpoznana i rozstrzygnięta. Istota zas.d. sprowadzona zostaje do dwukrotnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej, która jest tożsama w wymiarze przedmiotowym i podmiotowym. Ramy rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy w drugiej instancji wynikają z rozstrzygnięcia decyzji przez organ pierwszej instancji. Jeśli organ drugiej instancji wykroczy poza te granice, wówczas naruszy zas.d. [ E. Zielińska ].

Literatura: Postępowanie administracyjne, red. T. Woś, Warszawa 2017.