Mianowanie

MIANOWANIE – jeden z pozaumownych sposobów nawiązania stosunku pracy – obok → powołania i wyboru. Prawo pracy nie zawiera szczegółowej regulacji odnoszącej się do m., co skutkuje wielością aktów prawnych odnoszących się do różnych grup pracowników i instytucji mianowania. Stosunek pracy na podstawie m. nawiązywany jest wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnych ustawach określanych mianem tzw. pragmatyk służbowych, które regulują prawa i obowiązki grup pracowników służb publicznych. Takie szczególne zapisy zawierają m.in. ustawa o służbie cywilnej, ustawa o pracownikach urzędów państwowych, Karta Nauczyciela. M. stanowi podstawę nawiązania służbowego stosunku pracy, który od zobowiązaniowego stosunku pracy różni fakt braku równości stron: pracownika (zwanego w niektórych stosunkach służbowych funkcjonariuszem) oraz pracodawcy. Szczególny charakter pracy pracownika mianowanego polega na wykonywaniu przez niego obowiązków w warunkach ścisłego podporządkowania, które może wymagać od niego większej dyspozycyjności wobec pracodawcy. Wyraża się ona w obowiązku wykonywania poleceń, na podstawie których pracodawca ma prawo czasowo zmieniać istotne warunki zatrudnienia mianowanego pracownika. Pracownik zatrudniony na podstawie m. może być czasowo przeniesiony do innego urzędu w tej samej lub innej miejscowości, na takie samo lub inne stanowisko pracy niż to, na które uzyskał nominację. Zwiększona zależność i dyspozycyjność pracownika pozostającego w służbowym stosunku pracy jest rekompensowana większą stabilizacją zatrudnienia. M. w rozumieniu prawa pracy jest jednostronną czynnością prawną odpowiedniego organu, wywołującą – podobnie jak powołanie i wybór – podwójny skutek: powierza danej osobie kompetencje właściwe dla obsadzonego stanowiska oraz prowadzi do nawiązania stosunku pracy. M. jest samoistną podstawą nawiązania stosunku pracy, zatem dla swojej ważności nie wymaga potwierdzenia w postaci zawarcia umowy o pracę. Niezbędna natomiast jest zgoda zainteresowanego na podjęcie zatrudnienia, wyrażona wprost przez przyjęcie nominacji lub w sposób dorozumiany przez faktyczne przystąpienie do wykonywania swoich obowiązków (→ urzędnik) [ K. Mroczka ].

Literatura: J. Itrich-Drabarek, Uwarunkowania, standardy i kierunki zmian funkcjonowania służby cywilnej w Polsce na tle europejskim, Warszawa 2010 ■ K. Mroczka, Wpływ polityki zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej na funkcjonowanie państwa, Warszawa 2015 ■ M. Świątkowski, Kodeks Pracy. Komentarz, Warszawa 2010.