Administracja/en: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Administracji Publicznej

(Utworzono nową stronę "Administration")
 
(Utworzono nową stronę "'''Literature''': E. Iserzon, ''Prawo administracyjne'', Warszawa 1968 ■ H. Izdebski, M. Kulesza, ''Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne'', Warszawa 2004 ■ E...")
 
(Nie pokazano 3 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 
<languages/>
 
<languages/>
'''ADMINISTRACJA''' – z jęz. łacińskiego: ''ministrare'' – służenie, wykonywanie, czynność podporządkowana rozkazom. Pisane z przyrostkiem ''ad'' („ku”) – nadającym temu działaniu cechę potencjalnej celowości słowo to jest synonimem: pomocy, służby, przewodnictwa, kierownictwa, prowadzenia, zarządu, zarządzania lub organizowania dla osiągnięcia ustalonego celu itp. Jak podkreślał Emanuel Iserzon, odcień celowości działania uczynił ten termin odpowiedniejszym do oznaczenia czynności kierowania. Sam wyraz ''administrare'' spolszczył się w formie „administrować” (stąd administracja). Zdaniem Iserzona administrować to znaczy tak kierować realizacją poszczególnych zadań, aby stosowane środki były odpowiednie do osiągnięcia wytycznego celu. W literaturze przedmiotu występuje wiele różnych definicji terminu „administracja”. Różnorodność wynika przede wszystkim z czasu ich definiowania oraz panujących wówczas uwarunkowań społecznych, gospodarczych i politycznych. Eugeniusz Ochendowski podkreśla, że taki stan rzeczy nie wynika z braku umiejętności naukowego ujęcia tej kwestii przez doktrynę, lecz znajduje swoje podłoże w cechach charakterystycznych a. w obszarach jej działania, jej strukturze i formach działania, które są tak zróżnicowane, że ich pełne zdefiniowanie wydaje się prawie niemożliwe. Ponad 100 lat temu Gerard Cooreman – ówczesny premier Belgii – stwierdził, że przez a. rozumiemy trzy rzeczy związane ze sobą, lecz różne: całość atrybucyj władzy wykonawczej, wykonywanie tych atrybucyj, ogół funkcjonariuszy i pracowników, czyli personel administracyjny. Natomiast Henryk Fayol – kontestując taką perspektywę oceny – stwierdził, że a. obejmuje nie tylko urzędy i służby państwowe, ale przedsiębiorstwa wszelkiego rodzaju, każdej wielkości, formy i celu. W podobnym tonie wypowiadał się Stanisław Kasznica, który uważał, że słowa a. używamy dla określenia działalności trwałej i planowej, ogarniającej pewną grupę ludzi i wielość dóbr i zmierzającej w ostatecznym swym celu do zaspokojenia potrzeb własnych administrującego lub cudzych. Jego zdaniem a. jest zatem zjawiskiem występującym w każdej bodaj dziedzinie życia ludzkiego. Administrują (zarządzają) i jednostki (osoby fizyczne), i zrzeszenia czy związki (osoby prawne), i państwo. Termin „administracja” bez żadnego kwalifikatora używany w zarysowanym powyżej znaczeniu zbliżony jest do znaczenia potocznego. Dołączenie kwalifikatora znacząco zmienia tę sytuację. Przez doprecyzowanie i wskazanie, że chodzi np. o a. bądź prywatną, bądź publiczną, dokonuje się istotnego zacieśnienia znaczenia. Zdaniem Janusza Borkowskiego przymiotniki: państwowy, publiczny i prywatny, wiążą czynności, osoby i struktury z określonymi układami zależności, interesami, przesłankami działania i założeniami polityki. Niemal od zarania dziejów administracja publiczna (historycznie określana również mianem królewskiej, książęcej, państwowej itd.) występowała w roli sługi ustroju i aparatu wykonawczego władzy publicznej. Dopiero od XVIII w. a. zaczęła charakteryzować się szczególnymi cechami, typowymi również dla tej nam współczesnej. Cechy te możemy sprowadzić do trzech jej aspektów: oparcie w przeważającej mierze na systemie biurokratycznym, objęcie przez a. znacznego obszaru spraw o znaczeniu społecznym oraz oparcie jej działania na generalnych normach prawnych. Zwiększanie aktywności władz publicznych w zakresie stanowienia prawa spowodowało dalszą zmianę w sposobie postrzegania a. Pojęcie a. odpowiada bowiem poglądom i ideom polityczno-prawnym związanym z określonym etapem rozwoju społeczeństwa (→ [http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Administracja_publiczna administracja publiczna]; [http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Administracja_rządowa administracja rządowa]; [http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Administracja_samorządowa administracja samorządowa]) [[http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Kamil_Mroczka K. Mroczka|http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Kamil_Mroczka K. Mroczka]].
+
'''ADMINISTRATION''' – Latin: ''ministrare'' – service, execution, action subordinated to orders. Written with the suffix ''ad'' (“towards”) – that gives this action a feature of potential purpose this word is synonymous with: help, service, leadership, direction, management, governing or organising to achieve a certain goal, etc. As Emanuel Iserzon emphasizes, the shade of purpose of action has made this term more relevant as an indication of the activity of directing. The word administrare was adapted in Polish to the form of “to administer” (hence the administration). According to Iserzon to administer means to direct the performance of particular tasks so that the means used were appropriate to achieve the objective goal. There are many different definitions of the term “administration” in the literature on this subject. The diversity is primarily due to the timing of the definition and the social, economic and political conditions prevailing at that time. Edward Ochendowski emphasizes that such a state of affairs is not due to the lack of scientific ability to formulate this matter by doctrine, but finds its basis in the characteristics of a. in the areas of its activity, its structure and forms of action, which are so diverse that their full definition is almost impossible. More than 100 years ago, Gerard Cooreman, the then Prime Minister of Belgium, said that three things related to each other but different should be understood as a.: the whole of the executive’s attributes, the execution of these attributes, the total of the officers and staff, that is the administrative personnel. Henryk Fayol, on the other hand, contesting such a perspective of evaluation argued that a. covers not only state offices and services, but businesses of every kind, size, form and purpose. Stanisław Kasznica remarked in a similar tone since he believed that we use the word a. to describe the long-term and planned activities that encompass a certain group of people and the multiplicity of goods and aiming at the ultimate goal of satisfying the needs of the administrator’s own or others. In his opinion, a. is a phenomenon that occurs in every area of human life. Individuals (physical persons), associations or unions (legal entities), and the state administer (manage). The term “administration” without any qualifier used in the above meaning is similar to the colloquial meaning. Adding the qualifier significantly changes this situation. By clarifying and pointing out that one means, for example, either private or public a., significant narrowing of the meaning is made. According to Janusz Borkowski, adjectives: state, public and private, bind actions, persons and structures with defined relationships, interests, premises and assumptions of policies. Almost from the dawn of history public administration (historically also referred to as royal, princely, state, etc.) has acted as servant of the system and executive apparatus of public authority. Only from the 18th century did the a. begin to have special characteristics, also typical of the one contemporary to us. These characteristics can be reduced to three aspects: the overwhelming emphasis on the bureaucratic system, the coverage by the a. of a significant area of social importance, and basing its action on general legal norms. Increasing the activity of public authorities in the field of law-making has led to a further change in the perception of a. The term a. reflects the political and legal views and ideas connected with the particular stage of the development of the society (→ [http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Administracja_publiczna public administration]; [http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Administracja_rządowa government administration]; [http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Administracja_samorządowa local-government administration]) [ [http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Kamil_Mroczka K. Mroczka] ].
  
'''Literatura''': E. Iserzon, ''Prawo administracyjne'', Warszawa 1968 ■ H. Izdebski, M. Kulesza, ''Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne'', Warszawa 2004 ■ E. Ochendowski, ''Prawo administracyjne. Część ogólna'', Toruń 2004.
+
'''Literature''': E. Iserzon, ''Prawo administracyjne'', Warszawa 1968 ■ H. Izdebski, M. Kulesza, ''Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne'', Warszawa 2004 ■ E. Ochendowski, ''Prawo administracyjne. Część ogólna'', Toruń 2004.

Aktualna wersja na dzień 15:14, 15 maj 2018

Inne języki:
English • ‎français • ‎polski • ‎русский

ADMINISTRATION – Latin: ministrare – service, execution, action subordinated to orders. Written with the suffix ad (“towards”) – that gives this action a feature of potential purpose – this word is synonymous with: help, service, leadership, direction, management, governing or organising to achieve a certain goal, etc. As Emanuel Iserzon emphasizes, the shade of purpose of action has made this term more relevant as an indication of the activity of directing. The word administrare was adapted in Polish to the form of “to administer” (hence the administration). According to Iserzon to administer means to direct the performance of particular tasks so that the means used were appropriate to achieve the objective goal. There are many different definitions of the term “administration” in the literature on this subject. The diversity is primarily due to the timing of the definition and the social, economic and political conditions prevailing at that time. Edward Ochendowski emphasizes that such a state of affairs is not due to the lack of scientific ability to formulate this matter by doctrine, but finds its basis in the characteristics of a. in the areas of its activity, its structure and forms of action, which are so diverse that their full definition is almost impossible. More than 100 years ago, Gerard Cooreman, the then Prime Minister of Belgium, said that three things related to each other but different should be understood as a.: the whole of the executive’s attributes, the execution of these attributes, the total of the officers and staff, that is the administrative personnel. Henryk Fayol, on the other hand, contesting such a perspective of evaluation argued that a. covers not only state offices and services, but businesses of every kind, size, form and purpose. Stanisław Kasznica remarked in a similar tone since he believed that we use the word a. to describe the long-term and planned activities that encompass a certain group of people and the multiplicity of goods and aiming at the ultimate goal of satisfying the needs – of the administrator’s own or others. In his opinion, a. is a phenomenon that occurs in every area of human life. Individuals (physical persons), associations or unions (legal entities), and the state administer (manage). The term “administration” without any qualifier used in the above meaning is similar to the colloquial meaning. Adding the qualifier significantly changes this situation. By clarifying and pointing out that one means, for example, either private or public a., significant narrowing of the meaning is made. According to Janusz Borkowski, adjectives: state, public and private, bind actions, persons and structures with defined relationships, interests, premises and assumptions of policies. Almost from the dawn of history public administration (historically also referred to as royal, princely, state, etc.) has acted as servant of the system and executive apparatus of public authority. Only from the 18th century did the a. begin to have special characteristics, also typical of the one contemporary to us. These characteristics can be reduced to three aspects: the overwhelming emphasis on the bureaucratic system, the coverage by the a. of a significant area of social importance, and basing its action on general legal norms. Increasing the activity of public authorities in the field of law-making has led to a further change in the perception of a. The term a. reflects the political and legal views and ideas connected with the particular stage of the development of the society (→ public administration; government administration; local-government administration) [ K. Mroczka ].

Literature: E. Iserzon, Prawo administracyjne, Warszawa 1968 ■ H. Izdebski, M. Kulesza, Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 2004 ■ E. Ochendowski, Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń 2004.

Counterliczniki