Przepisy porządkowe

PRZEPISY PORZĄDKOWE – kategoria → aktów prawa miejscowego, tj. aktów powszechnie obowiązujących. Są wydawane na podstawie generalnego upoważnienia ustawowego w zakresie nieuregulowanym w innych przepisach powszechnie obowiązujących. Upoważnienie do działania w tej formie prawnej przyznano administracji terenowej, zarówno w ramach samorządu terytorialnego (gmina i powiat), jak i administracji rządowej (województwo). P.p. mogą być stanowione w sytuacjach wymagających szybkiej reakcji i uwzględniających miejscowe warunki. Katalog dóbr podlegających ochronie w gminnych i powiatowych jednostkach samorządu terytorialnego nieznacznie się różni. W gminach jest to: ochrona życia i zdrowia obywateli oraz zapewnienie bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego; w powiecie: ochrona życia, zdrowia i mienia obywateli, ochrona środowiska naturalnego oraz zapewnienie bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego. P.p. mogą dotyczyć na poziomie województwa ochrony życia, zdrowia i mienia obywateli oraz zapewnienia bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego. Jeśli chodzi o wojewódzkie jednostki samorządu terytorialnego, to ich organy nie mają takich uprawnień, natomiast prawo stanowienia p.p. mają organy administracji rządowej – wojewoda oraz organy administracji niezespolonej. Z kolei organami upoważnionymi do wydawania p.p. w gminach i powiatach są organy stanowiące (rady). Wyjątkowo, w sprawach niecierpiących zwłoki, mogą je stanowić organy wykonawcze (w gminie wójt/burmistrz/prezydent miasta, a w powiecie zarząd), przy czym warunkiem ich obowiązywania jest zatwierdzenie na najbliższej sesji przez organ uchwałodawczy, czyli radę. Wobec p.p. obowiązuje szczególny tryb ich ogłaszania. Co do zasady wchodzą w życie po upływie trzech dni od ogłoszenia, a w uzasadnionych przypadkach (poważne zagrożenie życia, zdrowia mienia oraz możliwość spowodowania nieodwracalnych szkód) nawet z dniem ogłoszenia. P.p. ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz dodatkowo publikuje w postaci obwieszczeń, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie lub w środkach masowego przekazu. P.p. mogą ustanawiać zakazy lub nakazy określonego zachowania, ponadto mogą przewidywać sankcję w postaci kary grzywny, którą wymierzają sądy powszechne w trybie i na zasadach określonych w prawie o wykroczeniach. (→ ogłaszanie aktów prawa miejscowego) [B. Węglarz]

Literatura: Z. Bukowski, T. Jędrzejewski, P. Rączka, Ustrój samorządu terytorialnego, Toruń 2011 ■ J. Zimmermann, Prawo administracyjne, Warszawa 2018.