Grupa interesu

GRUPA INTERESU – zwana inaczej grupą nacisku, to organizacja niepubliczna, która ma na celu sektorowy wpływ na politykę i działania władzy, jednakże nie dąży do zdobycia i sprawowania tej władzy w celu realizacji ogólnych zmian społecznych (co jest cechą partii). Ludzie organizują się w gr.int. na bazie takich czynników, jak: gospodarka (pracobiorcy i pracodawcy), demografia (młodzież, emeryci, mniejszości), przestrzeń geograficzno-społeczna (interesy lokalne, centrum i peryferie, wielkie miasta, regiony itp.), kultura (mniejszości językowe, etniczne, kulturowe), prawa (prawa kobiet, osób niepełnosprawnych itp.). Typologia gr.int. obejmuje takie podziały, jak grupy wspólnotowe/zrzeszeniowe (stowarzyszenia, związki zawodowe), grupy interesu prywatnego (biznes, korporacje zawodowe ) i interesu publicznego (ochrona konsumenta, ochrona środowiska), grupy instytucjonalne (samorządy terytorialne). Z punktu widzenia powiązań gr.int. z administracją publiczną wyróżnia się podział na tzw. outsiders/insiders w procesie decyzyjnym. Relacje administracja państwa – grupy interesu opisywane są przez różne teorie politologiczne. Najbardziej uznane są dwie: pluralizm zakłada względną równowagę różnych gr.int. Druga to korporatyzm i neokorporatyzm, zakłada prawno-instytucjonalne wyróżnienie pewnych gr.int. w relacjach z państwem, np. organizacji biznesu i centrali związków zawodowych, model sieci (networks, communities) identyfikuje tworzenie się sieci interesów przebiegających „w poprzek” różnych sektorów (prywatnego, publicznego, pozarządowego), które wpływają na kształt polityki publicznej. (→ iron triangle) [D. Długosz]

Literatura: S. Ehrlich, Władza i interesy: studium struktury politycznej kapitalizmu, Warszawa 1974 ■ W. Grant, Lobbying: The Dark Side of Politics, Manchester 2018 ■ J.C. Scott, Lobbying and Society: A Political Sociology of Interest Groups, London 2018.