Dług publiczny

DŁUG PUBLICZNY – w najszerszym ujęciu to suma zobowiązań (długów) podmiotów publicznych, czyli jednostek sektora finansów publicznych (lub jednostek sektora publicznego) wobec wierzycieli krajowych (d.p. krajowy), zagranicznych (d.p. zagraniczny), po wyeliminowaniu wzajemnych zobowiązań tych podmiotów. Główną przyczyną powstawania d.p. jest kumulowanie się w kolejnych latach deficytów budżetowych, na których sfinansowanie emitowane są papiery wartościowe (np. obligacje, bony, weksle) lub zaciągane są kredyty i pożyczki. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych d.p. (państwowy d.p.) obejmuje zobowiązania sektora finansów publicznych z następujących tytułów: 1. wyemitowanych papierów wartościowych opiewających na wierzytelności pieniężne; 2. zaciągniętych kredytów i pożyczek; 3. przyjętych depozytów; 4. wymagalnych zobowiązań: a. wynikających z odrębnych ustaw oraz prawomocnych orzeczeń sądów lub ostatecznych decyzji administracyjnych, b. uznanych za bezsporne przez właściwą jednostkę sektora finansów publicznych będącą dłużnikiem. Państwowy d.p. oblicza się jako wartość nominalną zobowiązań jednostek sektora finansów publicznych po wyeliminowaniu wzajemnych zobowiązań między jednostkami tego sektora. Głównymi elementami d.p. są: dług Skarbu Państwa, dług funduszów celowych oraz dług jednostek samorządu terytorialnego. Państwowy d.p. nie obejmuje wszystkich zobowiązań jednostek sektora finansów publicznych, lecz jedynie zobowiązania wymagalne. W przypadku d.p. wyznaczanego zgodnie z metodyką UE nie uwzględnia się zobowiązań wymagalnych i niewymagalnych jednostek sektora publicznego. Zgodnie z konstytucją d.p. w Polsce nie może przekroczyć 3/5 PKB [ T. Strąk ].

Literatura: K. Nizioł, Państwowy dług publiczny. Aspekty normatywne, Szczecin 2013 ■ S. Owsiak, Finanse publiczne. Współczesne ujęcie, Warszawa 2017 ■ T. Uryszek, Dług skarbu państwa jako źródło finansowania deficytu budżetowego, Warszawa 2010.