Encyklopedia Administracji Publicznej MW Pivot Skin

"POLITYKA EKOLOGICZNA" (polityka ochrony środowiska) – świadoma i celowa działalność państwa, samorządów terytorialnych i podmiotów gospodarczych w zakresie gospodarowania środowiskiem, czyli użytkowania jego zasobów i walorów, ochrony i kształtowania ekosystemów lub wybranych elementów biosfery. Przedmiotem p.e. jest środowisko przyrodnicze, jego stan oceniany w punktu widzenia potrzeb biologicznych, społecznych i gospodarczych ludzi, a podstawowym wyznacznikiem kreowania p.e. jest zapewnienie przyrodniczych podstaw zdrowia i dobrego życia ludzi. Traktując p.e. jako proces decyzyjny dokonujący się w wyodrębnionej sferze stosunków społecznych, definiuje się ją jako sekwencję decyzji regulujących dostęp do ograniczonych zasobów środowiska, wynikających z działania rozmaitych osób, grup i organizacji, które starają się realizować swoje interesy za pośrednictwem instytucji władzy państwowej. Decyzje te z jednej strony rozstrzygają istniejące sytuacje konfliktowe, z drugiej zaś rodzą kolejne napięcia i konflikty. W tym ujęciu na p.e. składają się konkretne decyzje ośrodków władzy, a nie tylko programy, koncepcje, deklaracje i uchwały. Polska Konstytucja z 1997 r. stwierdza, że Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą → zrównoważonego rozwoju (art. 5), ustala także, że → ochrona środowiska jest obowiązkiem m.in. władz publicznych, które poprzez swą politykę powinny zapewnić bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom (art. 74). W Polsce obowiązuje ustawa prawo ochrony środowiska, a rządowe dokumenty strategiczne określają kierunki p.e. i są opracowywane okresowo, np. „Polityka ekologiczna państwa 2030” przyjęta w lipcu 2019 r. Unijna p.e. opiera się na art. 11 oraz 191–193 TFUE, a jej celem jest zwalczanie zmian klimatu. Zrównoważony rozwój jest nadrzędnym celem UE, która zobowiązuje się do „wysokiego poziomu ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego” (art. 3 TUE). Europejska Agencja Środowiska (EEA) z siedzibą w Kopenhadze to wyspecjalizowana agencja unijna, która m.in. koordynuje Europejską Sieć Informacji i Obserwacji Środowiska (Eionet). [J. Itrich Drabarek]

Literatura: R. Alberski, Polityka ochrony środowiska w Polsce, Wrocław 1996 ■ T. Poskrobko, B. Poskrobko, Zarządzanie środowiskiem w Polsce, Warszawa 2012