Komisje wspólne rządu i kościołów

Z Encyklopedia Administracji Publicznej

KOMISJE ODRĘBNE RZĄDU I KOŚCIOŁA – odrębne komisje specjalne, powołane bez wzajemnego porozumienia stron i z naruszeniem przepisów konkordatu polskiego z 1993 r. Są to: Kościelna Komisja Konkordatowa (KKK) i Rządowa Komisja Konkordatowa (RKK). Konkordat przewiduje powołanie wspólnej komisji o szczegółowym zakresie działania obejmującym opracowanie dla potrzeb Kościoła katolickiego w Polsce systemu finansowania instytucji kościelnych, dóbr i duchowieństwa. KKK została powołana jednostronnie przez Stolicę Apostolską 11 maja 1998 r.; jednocześnie jej kompetencje rozszerzono wobec tego, co zakładał konkordat, o wprowadzenie w życie przepisów konkordatu i podejmowanie problemów związanych z relacjami Kościół–państwo. Pracę KKK nadzoruje nuncjusz apostolski w Polsce, jej przewodniczącego powołuje papież. RKK powołano 25 maja 1998 r. w reakcji na działanie Stolicy Apostolskiej, przewodniczy jej minister właściwy ds. zagranicznych, członkami są urzędnicy w randze sekretarza stanu. Komisje są bytami faktycznymi, działając bez podstawy prawnej. Pracują niezależnie od siebie, ale odbywają wspólne posiedzenia. Intensywnie działano w l. 1998–2002; w trakcie obrad dyskutowano i podejmowano liczne decyzje, m.in. odnośnie do treści projektów różnych aktów wykonawczych do przepisów konkordatu. Dotyczyły one np. kwestii wprowadzenia w życie tzw. małżeństwa konkordatowego, kwalifikacji wymaganych od nauczycieli religii w szkołach publicznych, trybu uzyskiwania osobowości prawnej przez instytucje kościelne na podstawie prawa polskiego. W praktyce strona kościelna nierzadko traktowała wspólne obrady komisji konkordatowych jako dodatkową płaszczyznę nacisku na rząd – oprócz → Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu RP i Konferencji Episkopatu Polski [ B. Górowska ].

Literatura: W. Adamczewski, Prace Komisji Konkordatowych, [w:] Prawo wyznaniowe w systemie prawa polskiego: materiały I Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Wyznaniowego, red. A. Mezglewski, Lublin 2004 ■ B. Górowska, Realizacja konkordatu polskiego w latach 1998–2008, [w:] Dziesięć lat polskiego konkordatu, red. C. Janik, P. Borecki, Warszawa 2009.

Counterliczniki