Encyklopedia Administracji Publicznej MW Pivot Skin

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ – typ rozwoju społeczno-gospodarczego, pozwalający na zapewnienie odpowiedniego standardu życia obecnym i przyszłym pokoleniom, zakładający równoważenie celów gospodarczych z celami społecznymi w ramach ograniczeń przyrodniczych. Z tego względu powinny być właściwie programowane aktywność ekonomiczna, działalność i kształt instytucji oraz powinna być utrzymana wielkość populacji, a także zapewniona dostępność zasobów naturalnych, utrzymanie ekosystemów i systemów podtrzymujących życie. Wiąże się z tym pojęcie ekorozwoju. Koncepcja ta powstała w drugiej połowie XX w. i według niej obecny rozwój gospodarczy nie powinien odbywać się kosztem wyczerpania zasobów, zniszczenia środowiska naturalnego lub pogorszenia standardu życia dla następnych pokoleń. Jednocześnie rozwój powinien nieść za sobą wzrost realnego dochodu, poprawę stanu zdrowia populacji, sprawiedliwy dostęp do zasobów i poprawę poziomu wykształcenia. Zrównoważone powinny zostać elementy rozwoju gospodarczego, społecznego i środowiskowego, tak by wyrównywać poziom życia w różnych państwach na świecie i podwyższać jego jakość, także w tych słabo rozwiniętych, skutecznie walczyć z ubóstwem, zapewnić dostęp do edukacji, służby zdrowia, przy jednoczesnym racjonalnym gospodarowaniu zasobami naturalnymi oraz zapewnieniu ochrony gatunków roślin, zwierząt i ekosystemów. Z.r. powinien mieć cechy samopodtrzymywania i mieć charakter stały i trwały oraz równoważyć powyżej opisane elementy. Wyróżnić można siedem wymiarów z.r.: ekologiczny (maksymalizacja rozwoju gospodarczego, przy ochronie środowiska), ekonomiczny (rozwój gospodarczy przy zachowaniu wszystkich czynników rozwoju), socjalny (możliwie równomierne rozłożenie dobrobytu), psychologiczny (wzrost jakości życia), demograficzny (utrzymywanie przyrostu naturalnego na stałym poziomie), przestrzenny (racjonalne gospodarowanie przestrzenią, uwzględniając środowisko naturalne i dziedzictwo kulturowe), intertemporalny (zapewnienie zaspokajania potrzeb przyszłym pokoleniom) [ A. Jarosz ].

Literatura: D. Kiełczewski, Konsumpcja a perspektywy zrównoważonego rozwoju, Białystok 2008 ■ M. Kistowski, Regionalny model zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska Polski a strategie rozwoju województw, Gdańsk – Poznań 2003 ■ D. Perło, Modelowanie zrównoważonego rozwoju regionów, Białystok 2014.