Pracownicy samorządowi
Z Encyklopedia Administracji Publicznej
PRACOWNICY SAMORZĄDOWI – zatrudnieni w samorządowych jednostkach organizacyjnych, podlegający zasadom pragmatyki służbowej – przepisów prawa pracy, ustanowionych w celu zawodowego, rzetelnego i bezstronnego wykonywania zadań publicznych przez samorząd terytorialny. Odrębna ustawa o pracownikach samorządowych dotyczy zatrudnionych w następujących rodzajach urzędów i innych podmiotach jednostek samorządu terytorialnego: urzędach marszałkowskich, starostwach powiatowych, urzędach gmin wraz z ich jednostkami organizacyjnymi oraz jednostkach budżetowych i zakładach budżetowych, biurach związków oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki, biurach jednostek administracyjnych. Zatrudnienie w samorządzie następuje na podstawie wyboru, powołania lub umowy o pracę. Pracownicy są zatrudniani na stanowiskach: urzędniczych, w tym kierowniczych stanowiskach urzędniczych oraz pomocniczych i obsługi. Pracownikiem samorządowym może być osoba, która: jest obywatelem polskim (z wyjątkami), ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych oraz ma kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Pracownicy zatrudniani na podstawie wyboru lub powołania nie mogą być ponadto skazani prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe. Na podstawie umowy o pracę na stanowisku urzędniczym może być zatrudniona osoba, która dodatkowo ma co najmniej wykształcenie średnie, nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe oraz cieszy się nieposzlakowaną opinią. Na kierowniczym stanowisku urzędniczym może być zatrudniona osoba, która ma co najmniej trzyletni staż pracy lub wykonywała przez co najmniej trzy lata działalność gospodarczą o charakterze zgodnym z wymaganiami na danym stanowisku oraz ma wykształcenie wyższe. Ustawa określa ponadto m.in. zasady odbycia przez pracowników samorządowych służby przygotowawczej, uzyskania okresowej oceny czy zakazu wykonywania zajęć pozostających w sprzeczności z zajmowanym stanowiskiem (→urzędnik; prawo dostępu do służby publicznej) [ P. Antkowiak ].
Literatura: B. Dolnicki, Samorząd terytorialny, Warszawa 2016.