Encyklopedia Administracji Publicznej MW Pivot Skin

ZARZĄDZANIE WIELOPOZIOMOWE (MULTI-LEVEL GOVERNANCE) – odnosi się do sposobu administrowania sprawami publicznymi, jak również do praktyki rządzenia na poziomie państwowym oraz ponadpaństwowym (np. UE). Kategoria z.w. może odnosić się do różnej kategorii zjawisk. 1. Styl rządzenia – rozumiany jako „dobre zarządzanie”, „dobre praktyki”, tzn. transparentne podejmowanie decyzji, odpowiedzialność, rzetelność, uczciwość, przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom w zakresie mechanizmów rządzenia i administrowania państwem, niejednokrotnie połączone z procesem budowania społeczeństwa obywatelskiego oraz współdziałaniem z partnerami społecznymi i innymi podmiotami wewnątrzpaństwowymi (np. regionami). 2. Model zarządzania z kilkoma poziomami władzy politycznej, które mają mniejszy lub większy wpływ na kształtowanie polityki państwa, w zależności od specyfiki systemu politycznego. 3. Porządek polityczny, który tworzy się w procesie permanentnych negocjacji – zakłada się, iż uczestnicy relacji prowadzą ze sobą przetargi, w wyniku których powstaje nowa jakość i kształtuje się nowy ład polityczny, uwzględniający złożoność współczesnych społeczeństw. Taki porządek oznacza, iż współistnieją różnorodne podmioty reprezentujące zróżnicowane poziomy władzy, a cała struktura współzależności przypomina globalną sieć powiązań, na które składają się kwestie: polityczne, militarne, gospodarcze oraz społeczne. Przykładem takiego porządku może być UE. Jej istnienie jest efektem międzynarodowych uzgodnień, rozmów. 4. Szczególną formę gry politycznej – jest to podejście oparte na teorii racjonalnego wyboru. Przewiduje się, że uczestnicy relacji politycznych (pojmowanych jako gra, w której podmiotami są przedstawiciele różnych poziomów władzy) będą działali w kierunku optymalizacji swoich interesów. Prowadzone przez nich negocjacje w ramach wielopoziomowej struktury władzy mają doprowadzić do uwzględnienia ich postulatów i oczekiwań oraz potwierdzić ich rolę jako wpływowych graczy w systemie, na który oddziałują. Specyfiką gry jest to, iż ma zróżnicowanych uczestników, a dodatkowo w ramach z.w. może się ona rozgrywać jednocześnie na wielu płaszczyznach (wewnątrz państwa, jak również w sferze międzynarodowej). (→ dobre rządzenie; współrządzenie) [K. Tomaszewski]

Literatura: G. Marks, L. Hooghe, Multi-level Governance and European Integration, Oxford – New York 2001 ■ Multi-level Governance, red. I. Bache, M. Flinders, Oxford – New York 2005 ■ Multi-level Governance w Unii Europejskiej, red. J. Ruszkowski, L. Wojnicz, Warszawa – Szczecin 2013.