Polityka migracyjna

POLITYKA MIGRACYJNA – w szerszym znaczeniu (p.m. zewnętrzna) jest to zorganizowana działalność organów państwa (centralnych i samorządowych), jak również organizacji pozarządowych, obejmująca wyjazdy i przyjazdy obywateli danego państwa oraz przyjazdy i wyjazdy cudzoziemców (w tym repatriantów). P.m. realizowana jest na podstawie przepisów określających zasady przyjazdu, pobytu i wyjazdu z terytorium danego państwa. W węższym znaczeniu (p.m. wewnętrzna) jest to tworzenie warunków do przepływu osób w ramach poszczególnych jednostek administracyjnych danego państwa. Celem p.m. jest zarządzanie przestrzennymi ruchami ludności, które prowadzi do uzyskania pożądanej struktury ludności w danej jednostce administracyjnej i jednocześnie przeciwdziała nielegalnej migracji i związanym z nią zjawiskom niepożądanym. Obecnie na obszarze Unii Europejskiej p.m. jest realizowana przez poszczególne państwa i mieści się w zakresie spraw wewnętrznych, niemniej jednak powinna opierać się na wspólnych wartościach i uwzględniać istotne cele państw członkowskich UE. Państwa UE nie mają obecnie możliwości znaczącego oddziaływania na własną → politykę emigracyjną, natomiast wypracowały bogate ustawodawstwo określające zasady wjazdu na swoje terytoria i pobytu na nich w zakresie → polityki imigracyjnej, w tym → polityki repatriacyjnej i → polityki azylowej. P.m. realizowana przez samorządy lokalne obejmuje działania w kompetencjach władz poszczególnych jednostek samorządowych (głównie gmin), mające na celu ograniczenie lub zachętę do wyjazdów ich mieszkańców i ograniczenie lub zachętę do osiedlenia się i pobytu na ich obszarze repatriantów i cudzoziemców. Obejmuje aktywne wspieranie w poszukiwaniu zatrudnienia, umożliwienie uzyskania wykształcenia na różnych szczeblach, zapewnienie bezpieczeństwa, politykę mieszkaniową i ochronę zdrowia. P.m. realizowana przez organizacje pozarządowe polega głównie na działaniach skierowanych do społeczeństwa przyjmującego oraz cudzoziemców (w tym repatriantów). Do społeczeństwa przyjmującego kierowane są akcje informacyjne na temat repatriantów i cudzoziemców, natomiast wobec repatriantów i cudzoziemców prowadzone są działania wspierające procesy adaptacji i integracji w kraju przyjmującym. Istotnym celem realizowanym przez organizacje pozarządowe jest przeciwdziałanie przemocy i handlowi ludźmi. W Polsce i pozostałych państwach członkowskich UE p.m. jest przedmiotem ostrego sporu aksjologicznego, zogniskowanego przede wszystkim na kwestii napływu cudzoziemców z państw trzecich. [P. Hut]

Literatura: P. Hut, Migracja i pojęcia pokrewne [w:] W kręgu pojęć i zagadnień współczesnej polityki społecznej, red. B. Rysz-Kowalczyk, B. Szatur-Jaworska, Warszawa 2016 ■ Polityka migracyjna jako instrument promocji zatrudnienia i ograniczenia bezrobocia, red. P. Kaczmarek, M. Okólski, Warszawa 2008.