Wotum nieufności

WOTUM NIEUFNOŚCI (łac. votum – życzenie, dar, wyrażenie zdania; ang. vote of no-confidence) – uchwała, decyzja wyrażona w głosowaniu parlamentu będąca wyrazem braku zaufania oraz negatywnej oceny czyjejś działalności, np. polityki i działalności → rady ministrów lub jego członka/członków, powodująca jego/ich niezwłoczne ustąpienie. Przeciwieństwem w.n. jest wotum zaufania – głosowaniu podlega uchwała parlamentu (czy innego organu) będąca wyrazem poparcia, zaufania do polityki albo działalności. Można wyróżnić dwa typy w.n.: tzw. zwykłe i tzw. konstruktywne wotum nieufności. Do przyjęcia zwykłego w.n. niezbędne jest poparcie większości głosujących (zwykle bezwzględnej), głosowaniu podlega jedynie wniosek o odwołanie dotychczasowego szefa rządu, ministra lub całego gabinetu. W przypadku konstruktywnego w.n. niezbędne jest wyrażenie zgody (przez większość członków parlamentu, zwykle bezwzględną) dla wniosku o odwołanie dotychczasowego premiera przy jednoczesnym powołaniu nowego w jego miejsce. W jednym wniosku zatem parlament w głosowaniu wyraża poparcie – lub go odmawia – dla odwołania dotychczasowego szefa rządu i powołania nowego. Oznacza to, że w sytuacji uzyskania wymaganej większości (przegłosowania wotum) na stanowisku szefa rządu następuje zmiana – zostaje powołany nowy premier [ M. Kaczorowska ].

Literatura: S. Patyra, Konstruktywne wotum nieufności jako formuła tworzenia i dymisji Rady Ministrów, „Przegląd Sejmowy” 2001, nr 1 ■ T. Wieciech, Wotum nieufności w parlamentaryzmie westminsterskim, „Przegląd Sejmowy” 2010, nr 6.