Gabinet polityczny

GABINET POLITYCZNY – zespół doradców politycznych, najbliższych, najbardziej zaufanych współpracowników: prezesa rady ministrów oraz ministrów w administracji rządowej. G.p. pełnią głównie funkcje doradcze o charakterze programowym i ogólnopolitycznym. W administracji rządowej stanowią tzw. czynnik polityczny obsługi władzy wykonawczej – administracji obsługującej procesy rządzenia. G.p. prezesa rady ministrów funkcjonuje w strukturze kancelarii prezesa rady ministrów, g.p. ministrów – w strukturach poszczególnych ministerstw. Członkowie g.p. (tzw. urzędnicy polityczni) w polskim systemie są wyłączeni z przepisów dotyczących → służby cywilnej. Pierwotnie te osoby były zatrudnione na stanowiskach urzędniczych, ale od 1997 r. przyjęto zasadę, że doradcy polityczni osób zajmujących w administracji rządowej stanowisko kierownicze zatrudniani są na czas pełnienia funkcji przez osoby, którym doradzają. Szef g.p. pełni rolę bezpośredniego zwierzchnika doradców i jest również asystentem prezesa rady ministrów/ministra. Funkcje g.p. premiera i g.p. ministra różnią się – co wynika z różnic pozycji i kompetencji organu, którego obsługę stanowią. G.p. premiera współdziała z g.p. innych członków rządu, obejmując swoim działaniem kwestie programowe i polityczne rady ministrów (polityki rządu). G.p. ministra realizuje zadania związane z merytoryczną i polityczną strategią resortu, współdziała z g.p. innych członków rządu. W administracji rządowej w Polsce liczba członków g.p. nie jest ustalona. Do września 2017 r. jako g.p. określano także zespół najbliższych współpracowników (→ asystentów i → doradców) wójtów/burmistrzów/prezydentów miast, marszałków województwa w administracji samorządowej (w 2017 r. zlikwidowano te stanowiska, wprowadzone w 2008 r. ustawą o pracownikach samorządowych, obowiązywał limit dla obu grup stanowisk) [ J. Itrich-Drabarek, E. Zielińska ].

Literatura: M. Kulesza, A. Barbasiewicz, Gabinety polityczne w polskim ustroju administracyjnym, [w:] Gabinety polityczne. Narzędzie skutecznego rządzenia, red. D. Bach-Golecka, Kraków – Nowy Sącz 2007.