Powiat

POWIAT – powstały z mocy prawa, wyodrębniony związek lokalnego społeczeństwa, lokalna wspólnota samorządowa, powołana do samodzielnego wykonywania części zadań państwa i wyposażona w materialne środki realizacji zadań; jednostka zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego. P. przywrócono w 1999 r. w ramach reformy samorządu terytorialnego, działa na podstawie ustawy o samorządzie powiatu. Według stanu na styczeń 2019 r. w Polsce jest 314 p. (oraz 66 miast na prawach powiatu). P. wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, w zakresie tam określonym. Funkcje p. mają charakter uzupełniający i wyrównawczy w stosunku do gminy. P. powstał, aby wspólnie z gminą stworzyć system realizacji całokształtu zadań publicznych o charakterze lokalnym w strukturach samorządowych. Organem stanowiącym i kontrolnym jest → rada powiatu. Organem wykonawczym jest → zarząd powiatu. Aparatem pomocniczym zarządu powiatu jest powiatowa administracja zespolona składająca się ze starostwa powiatowego, kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży oraz innych jednostek organizacyjnych p. Kierownikiem starostwa powiatowego jest → starosta. Nadzór nad działalnością p. sprawują prezes rady ministrów, wojewoda, a w zakresie spraw finansowych → regionalna izba obrachunkowa (→samorząd terytorialny; nadzór nad samorządem terytorialnym; wspólnota lokalna) [ B. Marczewska ].

Literatura: B. Dolnicki, Samorząd terytorialny, Warszawa 2012 ■ H. Izdebski, Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, Warszawa 2014.