Osiedle

OSIEDLE – jednostka pomocnicza w miejskiej jednostce samorządu terytorialnego – w mieście (→ jednostka pomocnicza gminy). Rada miasta nadaje o. statut, w którym określa m.in. nazwę i obszar, zakres zadań, organizację organów jednostek pomocniczych. W o. organem uchwałodawczym jest rada o określonej liczbie członków, nie więcej niż 21 osób, a wykonawczym zarząd z przewodniczącym na czele. Przewodniczący jest uprawniony m.in. do uczestnictwa w pracach rady gminy, bez prawa udziału w głosowaniach. Przewodniczącemu zarządu o. przysługuje dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowych, przy czym to uprawnienie można rozszerzyć na członków rady o. Zapis w prawie ustrojowym samorządu wskazuje, iż możliwe jest zamienne używanie terminów → dzielnica oraz osiedle. Prawo nie precyzuje, jaka jest różnica między nimi (nie wskazuje też wyraźnie, że te jednostki muszą być wydzielone w mieście). W odniesieniu do o. przepisy stanowią, iż ogólne zebranie mieszkańców może stanowić organ uchwałodawczy, który wybiera zarząd (taka możliwość nie dotyczy dzielnicy). O. zatem nie powinno być zbyt duże, aby realne było zgromadzenie mieszkańców na wspólnym zebraniu. Z tego względu, jak również wobec możliwości powołania jednostki niższego rzędu (w ramach jednostki pomocniczej), można ustanawiać o. jako część dzielnicy (→ jednostka pomocnicza gminy) [ M. Sidor ].

Literatura: P. Matczak, Rady osiedli: w poszukiwaniu sensu lokalnego działania, Poznań 2008 ■ M. Sidor, Demokracja lokalna na poziomie jednostek pomocniczych w największych miastach Polski, [w:] Demokracja lokalna w państwach Europy, red. I. Bokszczanin, A. Mirska, Warszawa 2014.