Kadencja: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Administracji Publicznej
(Utworzono nową stronę "d") |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | + | '''KADENCJA''' (łac. ''cadentia'' – upadek; ang. ''term of office'') – czyli określony prawem (w konstytucji czy ustawie) czas urzędowania, przede wszystkim w odniesieniu do wybieralnego urzędnika lub organu; jest to okres, na jaki wyborcy udzielają organowi wybieralnemu pełnomocnictw, w którym wykonuje on swoje zadania. W większości demokratycznych porządków konstytucyjnych głowa państwa wybierana jest na okres od czterech do siedmiu lat, ale niekiedy pełni swoje funkcje dożywotnio; deputowani w organach przedstawicielskich zwykle wybierani są na dwa do sześciu lat. Dawniej kad. oznaczała też zebranie, posiedzenie, przede wszystkim sądu. Stosowane jest w systemie prawa określanie limitu liczby kad. w odniesieniu do obieralnych organów, ich członków, także wobec urzędników (np. głowa państwa może pełnić zwykle swoje funkcje maksymalnie dwie kad. z rzędu – to najczęściej spotykane ograniczenie liczby kad.; w USA w stosunku do prezydenta wprowadzono takie ograniczenie dopiero poprawką XXII uchwaloną w 1947 r., która weszła w życie w 1951). Zwykle ograniczenia liczby kad. nie obowiązują parlamentarzystów (zarówno członków izb niższych, jak i izb wyższych). W Polsce nie wprowadzono ograniczenia kad. wybieralnych wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Natomiast ograniczenie liczby kad. wprowadzono m.in. w stosunku do sędziów Trybunału Konstytucyjnego – jedna kad.; w stosunku do prezydenta państwa – maksymalnie dwie kadencje (→ [http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Kadencyjność kadencyjność]; [http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Rozwiązanie_organu_stanowiącego rozwiązanie organu stanowiącego]) [ [http://encyklopediaap.uw.edu.pl/index.php/Ma%C5%82gorzata_Kaczorowska M. Kaczorowska] ]. | |
+ | |||
+ | '''Literatura''': B. Banaszak, ''Kadencja parlamentu'', [w:] ''Słownik wiedzy o Sejmie'', red. A. Preisner, Warszawa 2001 ■ A. Ławniczak, M. Masternak-Kubiak, ''Zasada kadencyjności Sejmu: wybrane problemy'', „Przegląd Sejmowy” 2002, nr 3 ■ L. Garlicki, ''Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu'', Warszawa 2006. |
Wersja z 13:56, 18 maj 2018
KADENCJA (łac. cadentia – upadek; ang. term of office) – czyli określony prawem (w konstytucji czy ustawie) czas urzędowania, przede wszystkim w odniesieniu do wybieralnego urzędnika lub organu; jest to okres, na jaki wyborcy udzielają organowi wybieralnemu pełnomocnictw, w którym wykonuje on swoje zadania. W większości demokratycznych porządków konstytucyjnych głowa państwa wybierana jest na okres od czterech do siedmiu lat, ale niekiedy pełni swoje funkcje dożywotnio; deputowani w organach przedstawicielskich zwykle wybierani są na dwa do sześciu lat. Dawniej kad. oznaczała też zebranie, posiedzenie, przede wszystkim sądu. Stosowane jest w systemie prawa określanie limitu liczby kad. w odniesieniu do obieralnych organów, ich członków, także wobec urzędników (np. głowa państwa może pełnić zwykle swoje funkcje maksymalnie dwie kad. z rzędu – to najczęściej spotykane ograniczenie liczby kad.; w USA w stosunku do prezydenta wprowadzono takie ograniczenie dopiero poprawką XXII uchwaloną w 1947 r., która weszła w życie w 1951). Zwykle ograniczenia liczby kad. nie obowiązują parlamentarzystów (zarówno członków izb niższych, jak i izb wyższych). W Polsce nie wprowadzono ograniczenia kad. wybieralnych wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Natomiast ograniczenie liczby kad. wprowadzono m.in. w stosunku do sędziów Trybunału Konstytucyjnego – jedna kad.; w stosunku do prezydenta państwa – maksymalnie dwie kadencje (→ kadencyjność; rozwiązanie organu stanowiącego) [ M. Kaczorowska ].
Literatura: B. Banaszak, Kadencja parlamentu, [w:] Słownik wiedzy o Sejmie, red. A. Preisner, Warszawa 2001 ■ A. Ławniczak, M. Masternak-Kubiak, Zasada kadencyjności Sejmu: wybrane problemy, „Przegląd Sejmowy” 2002, nr 3 ■ L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2006.