Związek komunalny

ZWIĄZEK KOMUNALNY – jedna z form współpracy międzysamorządowej, ustawowo określona forma prawna, oznaczająca dobrowolną strukturę współdziałania między lokalnymi jednostkami samorządu terytorialnego – gminami lub powiatami, które wspólnie wykonują zadania publiczne. Ma charakter zadaniowy, ponieważ umożliwia wyraźne przekazanie realizacji zadań publicznych zw.k. – wyodrębnionemu pod względem organizacyjnym, prawnym i finansowym podmiotowi, którego głównym celem ma być realizowanie tychże zadań. Stanowi formę stałej współpracy międzysamorządowej – zw.k. tworzone są przez same jednostki samorządu terytorialnego w wyniku uchwał ich organów stanowiących. Zw.k. mają osobowość prawną oraz własną strukturę organizacyjną, której kompetencje oraz wzajemne relacje określone są w statucie zw.k., a także mogą mieć kompetencje do podejmowania decyzji administracyjnych. Z tego powodu podlegają nadzorowi ze strony organów administracji rządowej. Mogą stanowić związek jednostek tej samej kategorii (np. międzygminny) albo mieszanych (związek gmin i powiatów). Zw.k. mogą być jedno- bądź wielobranżowe. Korzystając z typologii R. Herzoga można w pewnych aspektach porównać zw.k. do modelu zintegrowanej kooperacji terytorialnej, ponieważ jest organizacyjnie wyodrębnionym (z tworzących go jednostek samorządu terytorialnego) podmiotem mającym osobowość prawną, realizującym zadania samorządowe [ M. Jęczarek ].

Literatura: Z. Leoński, Ustrój i zadania samorządu terytorialnego, [w:] Samorząd w Polsce: istota, formy, zadania, red. S. Wykrętowski, Poznań 2008 ■ A. Porawski, Współpraca JST w Polsce: stan i potrzeby, Poznań 2013 ■ P. Swianiewicz i in., Współpraca międzygminna w Polsce: związek z rozsądku, Warszawa 2016.