Encyklopedia Administracji Publicznej MW Pivot Skin

POLITYKA IMIGRACYJNA – jest to zorganizowana działalność organów państwa (centralnych i samorządowych), jak również organizacji pozarządowych, obejmująca przyjazdy i pobyty cudzoziemców, w tym: → politykę repatriacyjną i → politykę azylową. P.i. realizowana jest na podstawie przepisów określających zasady przyjazdu i pobytu na terytorium danego państwa. Celem p.i. jest zarządzanie przestrzennymi ruchami ludności, które prowadzi do uzyskania pożądanej struktury ludności w danej jednostce administracyjnej oraz/lub udzielenie ochrony międzynarodowej cudzoziemcom, którzy żywią uzasadnione obawy o własne bezpieczeństwo w kraju pochodzenia. Obecnie na obszarze Unii Europejskiej p.i. jest realizowana przez poszczególne państwa i mieści się w zakresie spraw wewnętrznych, niemniej jednak powinna opierać się na wspólnych wartościach i uwzględniać istotne cele państw członkowskich UE. P.i. realizowana przez samorządy lokalne obejmuje działania w kompetencjach władz poszczególnych jednostek samorządowych (głównie gmin) mające na celu ograniczenie lub zachętę do osiedlenia się i pobytu na ich obszarze repatriantów i cudzoziemców. Obejmuje aktywne wspieranie w poszukiwaniu zatrudnienia, umożliwienie uzyskania wykształcenia na różnych szczeblach, zapewnienie bezpieczeństwa, politykę mieszkaniową i ochronę zdrowia. P.i. realizowana przez organizacje pozarządowe polega głównie na działaniach skierowanych do społeczeństwa przyjmującego oraz repatriantów i cudzoziemców. Do społeczeństwa przyjmującego kierowane są akcje informacyjne na temat repatriantów i cudzoziemców, natomiast wobec repatriantów i cudzoziemców prowadzone są działania mające na celu wsparcie procesów adaptacji i integracji w kraju przyjmującym. Istotnym celem realizowanym przez organizacje pozarządowe jest przeciwdziałanie przemocy i handlowi ludźmi. W Polsce i pozostałych państwach członkowskich UE p.i. jest przedmiotem ostrego sporu aksjologicznego, zogniskowanego przede wszystkim na kwestii napływu cudzoziemców z państw trzecich. Struktura ludności wszystkich państw członkowskich UE ulega negatywnym procesom demograficznym, takim jak starzenie się społeczeństwa w wyniku niskiego współczynnika dzietności uniemożliwiającego zachowanie prostej zastępowalności pokoleń, a także przeludnienie miast metropolitalnych i depopulacja obszarów wiejskich. P.i. jest traktowana jako instrument kompensacji ubytków w strukturze ludności, tak aby zapewnić zaspokojenie potrzeb i realizowanie swoich funkcji przez poszczególne grupy społeczne. Po II wojnie światowej p.i. w państwach Europy Zachodniej zaczęła się coraz bardziej opierać na imigrantach z innych kontynentów. Jej efektem jest powstanie bardzo licznych pozaeuropejskich grup diasporalnych w zachodnich państwach UE. [P. Hut]

Literatura: P. Hut, Migracja i pojęcia pokrewne [w:] W kręgu pojęć i zagadnień współczesnej polityki społecznej, red. B. Rysz-Kowalczyk, B. Szatur-Jaworska, Warszawa 2016 ■ Polityka migracyjna jako instrument promocji zatrudnienia i ograniczenia bezrobocia, red. P. Kaczmarek, M. Okólski, Warszawa 2008.