Encyklopedia Administracji Publicznej MW Pivot Skin

ORGAN WYKONAWCZY SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO – konstytucyjne i ustawowe określenie wójta/burmistrza/prezydenta miasta, zarządu powiatu i zarządu województwa. W gminie do 2002 r. organ był także kolegialny – zarząd. Nazwa organu samorządu wskazuje na podstawowe zadania – sprawowanie funkcji wykonawczych w stosunku do decyzji organu stanowiącego i kontrolnego w ramach jednostki samorządu lokalnego lub regionalnego. Struktura o.w. nie jest od 2002 r. symetryczna we wszystkich rodzajach jednostek samorządowych – w gminie funkcjonuje monokratyczny o.w. w postaci wójta/burmistrza/prezydenta miasta, wybierany w samorządowych wyborach powszechnych i bezpośrednich w głosowaniu tajnym na pięć lat. Z kolei w powiecie i samorządowym województwie działa kolegialny o.w. wybierany w sposób pośredni przez radnych. Skład o.w. w samorządzie powiatowym wynosi od trzech do pięciu osób, z kolei w samorządzie wojewódzkim – pięć osób. Na czele o.w. w powiecie stoi starosta, a w samorządowym województwie – marszałek województwa. Są oni wybierani w pierwszej kolejności i to na ich wniosek rada/sejmik wybiera pozostałych członków o.w. Wybierani członkowie zarządu nie muszą być radnymi. Dymisja lub zgon przewodniczącego kolegialnego o.w. powoduje wygaśnięcie mandatu całego o.w. Po przegłosowaniu odwołania przez organ stanowiący o.w. pełni swoje zadania do czasu wyboru nowego organu (→ organ stanowiący i kontrolny samorządu terytorialnego) [ J. Wojnicki ].

Literatura: Z. Bukowski, T. Jędrzejewski, P. Rączka, Ustrój samorządu terytorialnego, Toruń 2013 ■ A. Piekara, Samorząd terytorialny i inne formy aktywności społecznej: dawniej i dziś, Warszawa 2005 ■ J. Regulski, Samorząd III RP: koncepcje i realizacja, Warszawa 2000.