Francuski model administracji

FRANCUSKI MODEL ADMINISTRACJI – służba cywilna we Francji liczy ponad 5,2 mln urzędników i obejmuje służbę państwową, samorządową i szpitalną. Zdecydowana większość urzędników jest zatrudniona na podstawie mianowania. Należą oni do tzw. korpusów. Są to grupy urzędników, którzy: 1. przeszli przez tę samą procedurę egzaminacyjną, 2. mogą zajmować te same stanowiska, 3. podlegają tej samej pragmatyce służbowej (ustawie kadrowej). Najbardziej prestiżowe są tzw. wielkie korpusy państwowe zajmujące się dyplomacją, finansami publicznymi i inżynierią. Rekrutacja do korpusów odbywa się poprzez konkursy mające formę państwowego egzaminu. Zdanie egzaminu jest także warunkiem zmiany kategorii urzędniczej (A, B, C) czy zmiany korpusu. Ważnym elementem systemu jest Krajowa Szkoła Administracji (École nationale d’administration, ENA), kuźnia administracyjnych elit Francji. Przygotowuje ona do służy publicznej kadrę wyższych urzędników państwowych. Jej absolwenci mają zagwarantowane zatrudnienie w strukturach administracji. Część z nich angażuje się politycznie. We Francji nie ma tradycji ścisłego oddzielenia kariery urzędniczej od politycznej. Cechą charakterystyczną francuskiego modelu jest zatem: szeroki zakres służby cywilnej, podział urzędników na korpusy, instytucja konkursów oraz rola ENA w kształceniu kadr administracyjnych. W sferze kadrowej system francuski nawiązuje zatem do → modelu kariery służby cywilnej. Jego specyfiką jest również elitarny charakter służby cywilnej i polityczne kariery jej urzędników. (→ służba cywilna; urzędnik) [Ł. Świetlikowski]

Literatura: M. Kulesza, M. Niziołek, Etyka służby publicznej, Warszawa 2010 ■ OECD, France. An International Perspective on the General Review of Public Policies, Paris 2012.