Osobowość prawna samorządu terytorialnego
Z Encyklopedia Administracji Publicznej
OSOBOWOŚĆ PRAWNA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO – zasada konstytucyjna: jednostki samorządu terytorialnego uzyskują osobowość prawną z chwilą ich powstania. Jednostki samorządu terytorialnego mają zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Kwestie związane z realizacją tej zasady oceniane są poprzez zgodność z regulacjami Kodeksu cywilnego. Przyznanie osobowości prawnej jednostkom samorządu terytorialnego wynika z posiadania przez nie → mienia komunalnego, z ich samodzielności finansowej, a także z potrzeby występowania w obrocie prawnym we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. → Jednostki pomocnicze gminy (dzielnice, osiedla czy sołectwa) nie dysponują osobowością prawną, ich działalność, w ramach zadań i kompetencji określonych na mocy statutu gminy, prowadzona jest w ramach osobowości prawnej gminy. Z kwestią posiadania osobowości prawnej przez jednostki samorządu terytorialnego jest powiązana ich samodzielność i niezależność. Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej (prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego). W odniesieniu do organów jednostek samorządu terytorialnego przyjmuje się domniemanie kompetencji składania oświadczeń woli przez organy wykonawcze. Szczegółowe zasady składania oświadczeń woli w imieniu poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego regulują ustawy samorządowe (w odniesieniu do gminy, powiatu i samorządowego województwa) oraz statuty danych jednostek (→ samorząd terytorialny) [ J. Wojnicki ].
Literatura: M. Kulesza, Budowanie samorządu, Warszawa 2008 ■ Z. Leoński, Nauka administracji, Warszawa 2010 ■ E. Ochendowski, Prawo administracyjne (część ogólna), Toruń 2013.