Sołectwo

SOŁECTWO – rodzaj → jednostki pomocniczej gminy wiejskiej (w gminach miejskich jednostki pomocnicze to zwykle: → osiedle, dzielnica). Instytucje sołtysa i sołectwa są w Polsce historycznie od wieków wpisane w funkcjonowanie lokalnych społeczności. Organizację i zakres działania s. określa rada gminy odrębnym statutem, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami. Sta¬tut powinien określać: nazwę i obszar s., zasady i tryb wyboru organów, organizację i zadania organów, zakres zadań przekazywanych im do realizacji. Organem uchwałodawczym w s. jest zebranie wiejskie, a wykonawczym – sołtys. Szczegółowe regulacje dotyczące organizacji zebrania wiejskiego znajdują się w poszczególnych statutach. Z reguły prawo udziału w takim zgromadzeniu mają wszyscy mieszkańcy s. mający czynne prawo wyborcze. Zebranie wiejskie może być zwoływane przez sołtysa, radę sołecką lub organy samorządu gminnego (radę gminy, wójta), a także na wniosek określonej liczby mieszkańców. Statuty zawierają z reguły obowiązek odbywania takich posiedzeń nie rzadziej niż raz w roku. Działalność sołtysa jest wspomagana przez radę sołecką, która nie ma samoistnych kompetencji i jest podmiotem o uprawnieniach doradczych oraz opiniodawczych. Sołtys oraz członkowie rady sołeckiej wybierani są w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców s. uprawnionych do głosowania. W celu realizacji zadań s. ustawa o → funduszu sołeckim zezwala na wydzielenie części budżetu gminy z przeznaczeniem na realizację zadań przez s., zapewniając jednocześnie środki z budżetu państwa na dofinansowanie tego funduszu, w zależności od stopnia zamożności gminy [ P. Antkowiak ].

Literatura: B. Dolnicki, Samorząd terytorialny, Warszawa 2016